PERU Güney Amerika’nın sessiz cevheri: Kuzey Peru REYAN TUVİ

PERU

Güney Amerika’nın sessiz cevheri: Kuzey Peru

REYAN TUVİ

Uzun zamandır Bloğumuza misafir yazarları davet ediyordum. Bir dönem gazetelerin seyahat sayfalarında yazarlık yapan bir arkadaşıma (Reyan Tuvi) bize bir gezi yazısı verirmisin dediğimde memnuniyetle deyip, klasik bir gezi yazısı yerine farklı bir coğrafyanın farklı bir bölgesini yollayacağım demişti. Çok sevinmiştim, yolladığı yazıyı sizlerle paylaşıyorum.

Gezginler arasında, Güney Amerika’nın en popüler ülkelerinden Peru, ününü büyük ölçüde İnka uygarlığının şaheseri Machu Picchu’ya borçludur. Oysa ülkenin az dikkat çeken kuzeydeki kıyısı ile dağlık alanları coğrafi ve kültürel açıdan en bol çeşit sunan bölgesidir. Kumsallar, dağlar, vadiler, çöller, sıra dışı arkeolojik alanlar ve ilginç müzeler bu bölgededir. Kitle turizminin olmadığı bu doğal atmosfer sizi şaşırtırken, kentleri, kasabaları, arkeolojik kalıntıları, müzeleri ve yemekleriyle Kuzey Peru’nun yabana atılmayacak kalitelere sahip olduğunu teslim edeceksiniz.

Mide ağrılarından, çekip giden aşıklara: Büyücüler Pazarı

Peru öyle bir ülke ki, yaşamı etkileyen ve kolaylaştıran batıl inançların gücü yadsınamaz. Chiclayo kentindeki Büyücüler Pazarı’nda dertlere deva olduğuna inanılan envaiçeşit ‘’hokus pokus’’ malzemesi var. Mide sorunlarına otlar, baş ağrısına bitki kökleri, iksirler… Satıcılara göre, bazı durumlarda doktorlar hastalarına bu pazara uğramalarını bile tavsiye ediyor. ‘’Kedi Tırnağı’’ iksirine rastlarsanız, satıcı AIDS’i tedavi ettiğini söyleyecektir. Çekip giden aşıkları geri getirmek için de iksirler var. Ev sahibi olmak ya da iyi yaşamak için minik kavanozlarda, suyun içinde, kadın ya da erkek figürü yaşamda isteyebileceğiniz birçok şeyle birlikte ufacık şişelere sıkıştırılmış. Islak kuartz taşının korkulardan kurtulmak için yüze, fazla terlemekten şikayetçi olanların vücutlarına sürmesi ya da suyu arıtmak için kullanılması tavsiye ediliyor. Her yerde şans muskaları var. Bir toz var, iyi gelmediği şey yok; iş hayatına, lanetlenmeye, kötü şansa, zafer kazanmaya, hasatlara, dingin ve mutlu bir hayata… Üzerindeki notta, etkisini en iyi şekilde görebilmek için salıları ve cumaları kullanmak gerektiği ve ancak belirli bir duanın üç kez tekrarlanmasının ardından işe yarayacağı yazıyor!

Sonsuzluğa hazır kraliyet mezarları

Peru, İnka Krallığı dönemiyle özdeşleştirilse de Chiclayo civarında İnka dönemi öncesine ait birçok arkeolojik kalıntı bulunuyor. Chiclayo’nun 11 km kuzeyinde, Lambayeque’te bulunan, M.S. 3. yüzyıla ait kraliyet mezarlarından çıkanların sergilendiği, görkemli Sipan Müzesi mutlaka görülmeli. Burasının Güney Amerika’nın en etkileyici müzelerinden biri olduğunu söylemek abartı olmaz. 1700 yıl önce eski Peru’da savaşçı rahip, lider ve vali olan Sipan hükümdarının mezar buluntularının sergilendiği müze, İnka öncesinin en önemli kültürü Moche’nin üstün seviyesini, organizasyon yeteneğini ve dini inanışlarını sergiliyor. Müze, Moche’nin tapınaklarından esinlenildiğinden piramit şeklinde. Sipan hükümdarının sonsuzluğa olan yolculuğuna götürdüğü her parça burada. Mezarda büyük miktarda altın ve gümüş objeler, mücevherler, seramik ve kıymetli tahta oyma eşyaların yanı sıra altın kalkan lı genç bir muhafızın iskeletine rastlanmış. Ahşap bir Lahit’in içinde bulunan Sipan hükümdarı, yanında iki genç kadın, bir köpek ve iki lama iskeletiyle bulunmuş. Altın, gümüş ve bronzla kaplı göğsü, kıymetli taşlar ve altın kolyelerle süslü.

Zarif kent Trujillo

Kuzey Peru’nun en güzel kentlerinden biri, Libertad bölgesinin başkenti zarif Trujillo, kenti çevreleyen bereketli toprakların arasından sivrilir ve kolonyal mimarinin ülkedeki en iyi örnekleriyle karşınıza çıkar. Kent, çatıları ve kuleleriyle ortaçağın, zarif San Martin Kilisesi’nin bulunduğu Plaza Mayor gibi meydanlarıyla ise Rönesans’ın görkemini sergiler. Trujillo’nun kuleleri üzerindeki leylek yuvaları, adeta kentin sembolüdür. Geçmişi Roma devrine uzanan kent, 13. yüzyılda Araplar’dan alınmış ve birkaç ileri gelen askeri aile tarafından koloni haline getirilmiş. Birçok zarif, kolonyal ev bugün artık müze olarak ziyaret ediliyor. Gotik Santa Maria la Mayor Kilisesi’nin içine 16. yüzyıldan beri dokunulmamış. Üst kısımdaki koro yerinin harikulade oyulmuş bir korkuluğu var. Kulesinden kentin en güzel manzarasını görebilirsiniz. Kentin kalbi, Plaza de Armas, günbatımına doğru en canlı halini alır ve meydanı çevreleyen binalar akşamüstü daha da çarpıcı olur.

Arkeoloji zengini kuzey

Peru’nun kuzey kıyılarının adeta Güney Amerika’nın Mısır’ı olduğu söylenebilir. Trujillo’nun civarı, olağanüstü bir beceriyle inşa edilmiş, Inka öncesi kültürlerin kalıntılarıyla dolu; Chan Chán ve Huaca de la Luna ve Huaca del Sol Moche piramidleri. Trujillo’ya 5 km mesafede, Chimú Krallığı’nın başkenti, Unesco Dünya Mirası Listesi’nde bulunan Chan Chán, dünyanın en büyük toprak kenti olarak adlandırılıyor. 20 kilometrekarelik alana yayılmış bu kerpiç kalıntıların arasında bir zamanlar bulvarlar, su kemerleri, bahçeler, saraylar ve 10 bine yakın konut olduğu biliniyor. Trujillo’ya 8 km mesafedeki Moche ise, hiçliğin ortasındaki 3 bin yıllık, çamur ve kerpiç piramitleriyle, bölgenin en önemli arkeolojik alanlarından. Mocheler, etkisini kuzey kıyılarında yaygınlaştıran ve onları izleyen Chimú ve Inka medeniyetlerini de etkileyen ilk halktı. İki piramitten küçüğü Ay Piramidi olarak adlandırılan, insan ve hayvan benzeri kabartmalarla bezenmiş Huaca de la Luna. Bu kerpiç yapıdaki birçok figür, Moche tanrısı Ai-Apaec’i, diğerleri ise ejderha gibi fantastik yaratıkları canlandırıyor. Yakınında bulunan Huaca del Sol, yani Güneş Piramidi, Mocheler’in kraliyet sarayıydı. Bir zamanlar efsanevi hazinelere sahip olan piramit, asırlar boyunca yağma edilmiş.

Marinera dansıyla Peru kıvrımları

Huaca de la Luna’nın yakınındaki köyde Moche geleneklerini daha yakından tanımak mümkün. Restaurant Campestre’deki konuksever aileyle birkaç saat geçirin, hacienda’larının (konaklama da yapılabilen çiftlik) kapılarını size ardına kadar açacaklardır. İlginç bir detay; aile gine domuzları besliyor. Meraklıysanız görebilirsiniz. Ama en hoş olan, haftasonları düzenlenen Marinera (Peru’nun kıyı bölgesine özgü bir dans) ve Caballos de Paso (salınarak yürüyen özel atlar) gösterileri. Hafta içi gelseniz bile Marinera dansı öğretmeni olan ailenin alımlı kızı Senobia, erkek kardeşiyle birlikte sizin için spontan bir dans gösterisi sunmaktan çekinmeyecektir.

Bir balıkçı geleneği: Saz kayıklar

Trujillo kentinin yakınında güzel kumsallar ve sörfle ünlenmiş plajlar var. Hoş

bir kıyı kasabası olan Huanchaco’yu kaçırmayın. Huanchaco’ya özgü sazdan yapılmış, sal benzeri kayıklarla denize açılan balıkçılar, kumsallarda sıradışı görüntüler sunar. Kumsalın sonuna doğru, sazlıkları da göreceksiniz. Balıkçılar, birbirlerini korurlar, bu sazlıkların uzun ömürlü olması ve herkesin yararlanabilmesi için gerekli önlemleri almışlardır.

Konaklama

Trujillo meydanındaki Hotel Libertador, merkezi konumu, şık, kolonyal mimarisi ve Kolomb öncesi detaylarıyla kentteki en isabetli konaklama seçeneği.

Peru Mutfağı

Kuzey Peru’nun asla monotonlaşmayan bir mutfağı var. Trujillo’daki El Mochica’da yemeğe, cebiche de lenguado (limonda marine edilmiş çiğ balık) ile başlayıp camarones (karides) ya da mariscos’lu (kabuklu deniz mahsülü) pilav ile devam edebilirsiniz. Huanchaco’daki deniz manzaralı Restaurant Big Ben de bir deniz mahsülleri mabedi. Club Colonial ise, Bask stilinde levrekten tropikal meyveli kreplere uzanan leziz mönüsüyle Kuzey Peru’nun en iyi restoranlarından olmakla kalmıyor, günbatımı için ideal bir konuma sahip.

REYAN TUVİ